Στα νότια του νομού Hρακλείου, βρίσκεται η περιοχή της Πάνω Pίζας στις παρυφές του Ψηλορείτη.

Διοικητικά οι οικισμοί της Πάνω Ρίζας ανήκουν σύμφωνα με την τελευταία διοικητική μεταρρύθμιση στον Δήμο Φαιστού (Δημοτική ενότητα Ζαρού, και το ορεινό τμήμα της  Δημοτικής Ενότητας Τυμπακίου) και στον Δήμο Γόρτυνας (Δημοτική Ενότητα Ρούβα)

Εκεί που ο Ψηλορείτης σμίγει με την πεδιάδα της Μεσσαράς και χαϊδεύει το Λυβικό Πέλαγος, στην εσχατιά της Ευρωπαϊκής γης, βρίσκεται ένας τόπος αλλιώτικος, κομμάτι της Κρήτης με ξεχωριστή ομορφιά. Σ' αυτή τη νότια μεριά του ιερού βουνού, η φύση έδωσε πλούσια τα δώρα της. Έδωσε το νερό, ευλογία για τη γη, έδωσε ομορφιές, δάση και παρθένα βλάστηση, έπλασε ανθρώπους γαλήνιους και συνάμα δυνατούς με κοφτό παρουσιαστικό και λεβέντικη κορμοστασιά.
Η γη των βουνών και των κοφτερών βραχότοπων, των φαραγγιών και των νερών, των πηγών και των νερόμυλων μας καλεί να την γνωρίσουμε, να γίνουμε κοινωνοί της μυσταγωγίας θεών και ανθρώπων, κοινωνοί της φύσης, της απόλυτα ταιριαστής με τους κατοίκους της. Η Πάνω Ρίζα είναι ένα φυσικό μπαλκόνι πάνω από τον κάμπο της Μεσσαράς που απολαμβάνει τα πλεονεκτήματα ενός γλυκού κλίματος και τη δροσιά των άφθονων νερών από τις πηγές του Ψηλορείτη. Οι βουνοκορφές του Ψηλορείτη πέφτουν απότομα δημιουργώντας θεόρατους γκρεμούς που σκεπάζονται από τόνους χαλικιών και βράχων που γλιστρούν από τα ψηλά. Μικρά φαράγγια ξεκινούν από τα βουνά για να καταλήξουν σε μικρά ποτάμια που διασχίζουν την πιο πεδινή ζώνη, όπως ο Βρελιανός και ο Κουτσουλίδης στον οποίο έχει κατασκευαστεί το φράγμα της Φανερωμένης, καθώς και ο ποταμός Ληθαίος, από τον οποίο αρδεύονταν η Αρχαία Γόρτυνα. Για την ύδρευσή της μετέφεραν με τεχνητό κανάλι νερό από τις πηγές του Ζαρού και της Γέργερης κατά τη Ρωμαϊκή εποχή. Όμως το πιο εντυπωσιακό στοιχείο του ανάγλυφου είναι ο λάκκος του Ρούβα πάνω από τη Γέργερη, με το ομώνυμο δάσος από το οποίο ξεκινά και το φαράγγι του Γάφαρη για να καταλήξει στην τεχνητή λίμνη του Ζαρού. Η κύρια οδική πρόσβαση στην περιοχή γίνεται κυρίως μέσω Ηρακλείου, μέσω της κεντρική παράκαμψης προς την Αγία Βαρβάρα. Δασικοί και αγροτικοί δρόμοι σκαρφαλώνουν στους απότομους γκρεμούς για να καταλήξουν στα οροπέδια και τις βουνοκορφές του Ψηλορείτη. Με αφετηρία τη Γέργερη, διασχίζουμε το δάσος του Ρούβα για να βρεθούμε στη Νίδα και κατόπιν στα Ανώγεια, μια διαδρομή που ενώνει τη βόρεια με τη νότια πλευρά.

Το σύνολο των οικισμών της περιοχής είναι χτισμένο στη ρίζα των βουνών, γεγονός όχι άσχετο με τα φυσικά χαρακτηριστικά του τόπου. Ο Πανασός, η Γέργερη, η Νίβρυτος, ο Ζαρός, τα Βορίζια, οι Καμάρες, και είναι τα μεγαλύτερα χωριά της περιοχής.

Από τη θέση αυτή εκμεταλλεύονται την πεδινή εύφορη ζώνη και παράλληλα τα άφθονα βοσκοτόπια του βουνού για την κτηνοτροφία. Το μεγαλύτερο όμως πλεονέκτημα είναι η παρουσία των πλούσιων φυσικών πηγών με το γάργαρο νερό του Ψηλορείτη που για πολλές δεκαετίες κινούσε τους αναρίθμητους νερόμυλους της περιοχής. Οι πρώην δήμοι του Ρούβα και του Ζαρού έχουν αναστηλώσει και αναπλάσει πολλούς από τους νερόμυλους και τις διαδρομές του νερού.