Ανάμεσα στις πόλεις του Ηρακλείου και του Ρεθύμνου εκτείνεται η ιστορική επαρχία του Μυλοποτάμου. Οι ακτές της βρέχονται βόρεια από το Κρητικό Πέλαγος ενώ νότια οριοθετείται από τις βουνοκορφές του Ψηλορείτη.

Διοικητικά οι οικισμοί του Μυλοποτάμου ανήκουν σύμφωνα με την τελευταία διοικητική μεταρρύθμιση στον Δήμο Ανωγείων, στον Δήμο Μυλοποτάμου, και σε τμήμα του Δήμου Ρεθύμνης (ορισμένοι οικισμοί της Δημοτικής Ενότητας Αρκαδίου)

Η περιοχή του Μυλοποτάμου είναι στο σύνολό της ορεινή. Το τοπίο αλλάζει δραματικά μέσα σε λίγα μέτρα αιφνιδιάζοντας τον επισκέπτη. Ψηλά βουνά, βαθιές χαράδρες και γκρεμοί απλώνονται παντού. Η πανέμορφη κοιλάδα του Γεροποτάμου χωρίζει το Μυλοπόταμο σε δυο περιοχές, τον πάνω Μυλοπόταμο με τις παρυφές του Ψηλορείτη και τον κάτω με τη σχετικά πεδινή ζώνη και τον Κουλούκωνα που καταλήγει στη βόρεια ακτή.
Το χιόνι που είναι συχνός επισκέπτης τους χειμερινούς μήνες σε όλο τον πάνω Μυλοπόταμο χαρακτηρίζει το ορεινό τοπίο, προσφέροντας μια διέξοδο για απόδραση από τις πόλεις.
Σκαρφαλωμένα σε βουνοκορφές και πλαγιές είναι τα ορεινά χωριά του Μυλοποτάμου: τα Ανώγεια, τα Λιβάδια, τα Ζωνιανά, η Κάλυβος, ο Άγιος Μάμας και η αρχαία Αξός κ.α. Στην κοιλάδα του Γεροπόταμου το Δοξαρό, η Δροσιά, ο Αΐμονας, τα Απλαδιανά, οι Σίσες και τα άλλα μικρά χωριά της περιοχής ανακατεύονται με την πυκνή βλάστηση. Ενώ στις χαμηλότερες περιοχές το Πέραμα, το Γαράζο, το Μελιδόνι, καθώς και τα παράκτια Πάνορμο και Μπαλί συγκεντρώνουν πληθώρα δραστηριοτήτων. Ιδιαίτερο χρώμα δίνει στους οικισμούς κοντά στη Μονή Αρκαδίου, τις Μαργαρίτες, την Ελεύθερνα και τα άλλα μικρότερα χωριά ο κιτρινωπός ασβεστόλιθος των παραδοσιακών κτισμάτων.
Η πρόσβαση στην περιοχή γίνεται μέσω διάφορων επαρχιακών οδικών αξόνων που σκαρφαλώνουν στις πλαγιές του Ψηλορείτη και συνδέουν την περιοχή με το Ρέθυμνο και το Ηράκλειο. Ένα πυκνό ορεινό δίκτυο με ασφάλτινες και χωμάτινες διαδρομές συνδέει τους οικισμούς μεταξύ τους, αλλά και με τις κορυφές του Ψηλορείτη. Η πρόσβαση στο οροπέδιο της Νίδας και το Ιδαίον Άντρον γίνεται μέσα από τα Ανώγεια, ενώ ο επισκέπτης μπορεί μέσω των Λιβαδίων να φτάσει στην κορυφή του Ψηλορείτη, μιας και υπάρχει διαμορφωμένο μονοπάτι με σήμανση. Η διέλευση της νέας Εθνικής Οδού Ηρακλείου - Ρεθύμνου από την παραλιακή ζώνη επιτρέπει τη γρήγορη πρόσβαση στην περιοχή από κάθε γωνιά της Κρήτης. Όμως για τους ρομαντικούς και τους λάτρεις της φύσης η παλιά εθνική οδός που περνάει από την κοιλάδα του Μυλοποτάμου προσφέρει αμέτρητες απολαύσεις σε όλες τις αισθήσεις.